Studiebegeleiding

Bijles en studiebegeleiding, een vak apart

Heel wat kinderen en jongeren kampen met leerproblemen. Uit angst om leerachterstand op te lopen, grijpen ouders terug naar studiebegeleiding of bijles. Maar de ene studiebegeleider is de andere niet. En ook het ene leerprobleem is het andere niet. In deze blogpost leg ik je uit waarom je soms maar het topje van de ijsberg ziet en hoe het komt dat studiebegeleiding een vak apart is.

In de coronaperiode werd je als ouders gedwongen om nieuwe rollen op je te nemen: naast je dagdagelijkse job werd je halsoverkop gebombardeerd tot onthaalouder en leerkracht. Tussen de online vergaderingen door moesten je ook je kroost begeleiden bij hun huiswerk en taken. Als voormalig leerkracht weet ik hoe moeilijk het is om jongeren bij de les te houden, laat staan tussen de werkuren door. Het werk dat jij als ouder gedurende weken hebt verricht, verdient in mijn ogen dan ook een oorverdovend applaus.

Ondanks deze vele inspanningen blijkt uit recent onderzoek van de KU Leuven echter dat de lockdown en de daaropvolgende schoolsluiting een gigantische impact had op de leerprestaties. Kan je het ouders dus kwalijk nemen dat ze massaal op zoek gaan naar hulp om de opgelopen leerachterstand bij hun kinderen weg te werken?

“Hoewel kinderen gebaat kunnen zijn bij een ‘vakinhoudelijke boost’ is het uiteindelijke resultaat in de meeste gevallen verwaarloosbaar of slechts tijdelijk.”

Mijn kind lijkt het maar niet te snappen

Bijleskantoren en studenten zijn handig op de kar van de vakinhoudelijke bijles gesprongen. De werkwijze is vaak gelijklopend: er wordt extra uitleg gegeven bij de leerstof waar je kind het moeilijk mee heeft in de hoop dat je kind opnieuw mee is in de klas. Toch is dit niet altijd onschuldig: hoewel de intenties goed zijn en sommige kinderen gebaat kunnen zijn bij zo’n ‘vakinhoudelijke boost’ is het uiteindelijke resultaat in de meeste gevallen verwaarloosbaar of slechts tijdelijk. Resultaat? Als ouder bekruipt je dan ook vaak het gevoel dat je kind het maar niet lijkt te snappen. Maar misschien ligt het probleem niet bij het vak, maar elders?

Hoe Flo haar leerproblemen overwon

Leerproblemen waar jongeren mee worstelen, kennen soms een onderliggende oorzaak, die zowel voor ouders als begeleiders een blinde vlek zijn. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat jouw kind geen vakspecifieke achterstand heeft, maar kampt met een verkeerde studiemethode of een leerstoornis (bijvoorbeeld dyslexie of dyscalculie) die ervoor zorgt dat een vak moeilijker verloopt op school. In zo’n geval is vakinhoudelijke begeleiding slechts een doekje voor het bloeden, aangezien het echte probleem onbehandeld blijft. Neem nu het voorbeeld van Flo (fictieve naam). Flo volgde een volledig semester bijles voor het vak Frans omdat haar schoolresultaten ondermaats waren. “Omdat haar punten voor Frans maar niet beter werden na dat semester, besloten we de vakspecifieke bijles even op te schorten en de hulp in te schakelen van een pedagoog,” zo vertelt de moeder van Flo. En wat bleek? Het vak Frans was niet het probleem, maar de studiemethode van Flo. Dankzij een kort maar intensief begeleidingstraject gingen de schoolresultaten van Flo erop vooruit en dit niet enkel voor het vak Frans.

Hulp bij leerproblemen, een vak apart

Helaas is Flo geen alleenstaand geval. Als gediplomeerd onderwijspedagoog ervaar ik dagelijks hoe belangrijk het is om naar het globale plaatje te kijken. Tijdens mijn begeleidingssessies probeer ik om verder te kijken dan de vakinhoudelijke problemen en steeds een zicht te krijgen op de achterliggende oorzaak van het leerprobleem. Is er sprake van een probleem met spelling of Wiskunde? Of ligt het aan de studiemethode? Is er sprake van een leerstoornis? Of gaat het om een combinatie van verschillende elementen? De oorzaken lopen vaak uiteen.

“Net zoals je voor een ziekte beter geholpen bent door een dokter, is het belangrijk om bij leerproblemen beroep te doen op een onderwijspedagoog.”

Het is dan ook belangrijk om een beroep te doen op de gepaste en gespecialiseerde begeleiding. Leermoeilijkheden kunnen namelijk een uitdrukking zijn van andere onderliggende problemen, een beetje vergelijkbaar met symptomen zoals koorts bij een onderliggende ziekte zoals de griep. Net zoals je voor een ziekte beter geholpen bent door een dokter, is het belangrijk om bij leerproblemen beroep te doen op een pedagoog, zodat de oorzaken bij de wortel worden aangepakt. Bijles is een vak apart en vereist dan ook een totaalaanpak.

“We zien vaak enkel het topje van de ijsberg. Daarom vind ik het als pedagoog belangrijk om dieper te graven en de onderliggende problemen snel boven water brengen.”

Leertijd is een kostbaar goed. Grijp dus tijdig in.

Is vakinhoudelijke begeleiding dan verkeerd? Helemaal niet. Kinderen en jongeren die worstelen met vakspecifieke problemen als wiskunde en Frans  kunnen hier zeker wel bij varen. Desondanks zien we vaak enkel het topje van de ijsberg. Daarom vind ik het als pedagoog belangrijk om dieper te graven, de onderliggende problemen snel boven water te brengen en leerachterstand te vermijden. Want tijd is een kostbaar goed en leertijd is dat nog meer.

📌 Kampt jouw kind ook met leerproblemen of heeft jouw jongere een leerachterstand opgelopen door de Coronaperiode? Volg deze blog voor meer tips of neem contact met me op. Op zoek naar tips om de juiste bijlespartner te vinden? Lees dan zeker dit artikel

LEES VERDER

Aanbevolen voor jou